به نام خدا

ارگونومی ، علم متناسب سازی کار با انسان :

ارگونومی به معنای دانش به کار بردن اطلاعات علمی موجود درباره‌ی انسان در طراحی محیط کار است.ارگونومی ظرفیت‌ها و توانمندی‌های انسان را بررسی می‌کند، سپس اطلاعات به دست آمده را در طراحی مشاغل، فراورده‌ها، محیط‌های کار و تجهیزات به کار می‌بندد. ارگونومی رابطهٔ دوسویهٔ کار و نیازمندی‌های شغلی را بازگو و تشریح می‌کند و در صدد کاهش فشارهای جسمانی و روانی در محیط کار است.

کلمه ارگونومی از لغت یونانی ارگون (Ergon) به معنای شغل و لغت نوموس (Nomos)، به معنای قوانین، ایجاد شده است. به همین دلیل، می‌توان گفت ارگونومی در محیط کار به قوانین محیط کار برای افزایش بهره وری و راحتی افراد شاغل در آن محیط، گفته می‌شود. ارگونومی به مجموعه موارد ابزار، محیط و طرز قرارگیری بدن می‌گویند. صحبت در خصوص وضعیت بدن و محیط کمی سخت است اما داشتن ابزار مناسب موردی است که می‌تواند تفاوت به‌سزایی ایجاد کند.

صدمات عمومی مرتبط با وضعیت ارگونومی ضعیف در ادارات شامل موارد ذیل :

آسیب	علت
تاندون	حرکات تکراری
سندروم تونل کارپال	حرکات تکراری با مچ خمیده
درد های کمر	بلند کردن – خمیدگی – پوسچرهای خمیده
فشار شانه / گردن	پوسچر سر به جلو – پوسچر نوسان به عقب
اختلالات گردش خون	فشار استاتیک

صدمات مذکور همه ناشی از یک عامل غیر عادی / فاکتور ریسک نظیر :

• طراحی ایستگاه کاری غیر ارگونومی
• حرکات تکراری نظیر تایپ کردن برای مدت طولانی بدون استراحت .
• پوسچرهای نادرست ، گردن خمیده یا بیش از حد روبه جلو یا مچ خمیده بیش از حد به عقب
• پوسچرهای استاتیک – نشسته برای مدت طولانی بدون بلند شدن یا دراز کشیدن
• محدویت های جریان خون برای بافتهای درگیر کار
• دسترسی غیر اصولی نظیر کار با کشو های در طبقات پایین  یا کشوی واقع در پشت صندلی چند بار در روز

 

راهکارهای کاهش ناراحتی های اسکلتی و عضلانی 

A) به مدت طولانی پشت میز کار در یک حالت قرار نگیرید :

از جای خود بلند شوید.در اطراف قدم بزنید و برای لحظاتی حرکات زیر را انجام دهید.

 

B) بعد از انجام کار یکنواخت و طولانی ،زمان استراحتی داشته باشید و سر را در جهت مخالف کار کشش وحرکت دهید.

 

C) از نگه داشتن گوشی تلفن با گردن وشانه خودداری نمائید.

D) وسایل روی میز کار خود را با روشی چیدمان وجانمایی کنید تا وسایلی که بیشتر استفاده می شود در دسترس باشد.

مهم ترین اصول چیدمان میز کار رعایت کردن توازن است. شما نمی توانید تمامی وسایلتان را در یک سمت بچینید و خودتان در سمت دیگر بنشینید.در خصوص نحوه چیدمان میز کار اداری بهترین کار این است که:

• صندلی شما در پشت میز قسمت وسط قرار گیرد و تمامی وسایل مورد نیازتان را در دو طرف میز چیدمان کنید تا به همه آنها تسلط کافی داشته باشید.
• چیدمان میز کارمند باید به گونه ای باشد که صفحه کلید به اندازه کافی به بدن شما نزدیک باشد تا بتوانید آرنج خود را به راحتی در کنار پهلویتان نگه دارید و از کشیدگی شانه ها جلوگیری کنید.
• همانطور که اشاره شد، صفحه کلید شما باید به اندازه کافی پایین باشد که بازوها تقریباً با زمین موازی باشند و مچ دستان شما به سمت پایین صاف یا زاویه دار باشد.
• متأسفانه بیشتر صفحه کلیدها به صورت ارگونومی طراحی نشده اند.
• در مورد ماوس مطمئن شوید که اندازه آن متناسب با دستان شماست. اگر خیلی بزرگ یا خیلی کوچک باشد ممکن است در نهایت باعث آسیب به مچ دستتان گردد.

E) صندلی باید راحت باشد. ارتفاع نشیمنگاه، پشتی صندلی و همچنین زاویه پشتی صندلی باید قابل تنظیم باشد.

شاید یکی از مهم ترین نکات چیدمان میز کار انتخاب صندلی و میز متناسب با قدتان است. اما اگر نتوانستید میزی متناسب با قدتان پیدا کنید میتوانید از پایه های تنظیم کننده ارتفاع استفاده نمایید و یا اینکه از صندلی اداری با قابلیت تنظیم ارتفاع استفاده کنید. اگر زمان طولانی در پشت میز می نشینید حتما به این نکات توجه کنید چرا که در طولانی مدت ممکن است باعث آسیب جدی به ستون فقرات و عضلات گردن شود.

F) اگر با کامپیوتر سر و کار دارید:

• • در هنگام تایپ با کامپیوتر ،از نگهدارنده کاغذ (هولدر)هم سطح با صفحه مانیتور استفاده نمائید.
  •  میتوانید آن را درست در مرکز میزتان و البته با فاصله ۲۰ تا ۴۰ اینچ از خودتان قرار دهید.
  • اگر مانیتور خیلی دور باشد شما مجبور می شوید به جلو خم شوید و اینکار در طولانی مدت باعث آسیب به مهره های ستون فقرات و گردن می شود و اگر خیلی نزدیک باشد باعث آسیب به چشم ها می شود. همچنین زاویه دید برای دیدن کل صفحه کامپیوتر نباید بیشتر از ۶۰ درجه باشد.
  • توجه کنید صفحه مانیتور را بیشتر از ۱۰ تا ۲۰ درجه خم نکنید که در غیر اینصورت باعث آسیب جدی عضلات گردن در آینده می شود .
  • مانیتور را طوری آنرا روی میز کار قرار دهید تا در مقابل شما باشد همچنین لبه بالایی مانیتور در ارتفاع چشمان شما قرار گیرد.

G) پشت میزی که ارتفاع آن برای شما کوتاه است کار نکنید.

H) صندلی را دور از میز کار قرار ندهید. از صندلی دسته داری استفاده نمائید که از نزدیک شدن به میز جلوگیری نکند.

I) از زیر پایی با شیب ۱۰ تا ۲۵ درجه استفاده نمائید تا زاویه زانوی شما ۹۰ درجه باشد.

J) نگه داشتن گردن به حالت خمیده ، فشاری معادل سه برابر وزن سر روی مهره های ستون فقرات منتقل می کند. این فشار زیاد می تواندباعث صدمه به ستون فقرات به ویزه در ناحیه پشتی و گردن شود.

 

صندلی اداری استاندارد چیست؟

 

1. یکی از راه‌ها تشخیص صندلی غیر استاندارد توجه به سُرخوردن و خالی بودن پشت کمر است. این یعنی در صورت تکیه دادن به پشتی، گودی کمر شما پُر نمی‌شود این صندلی غیراستاندارد است.
2. باید نشیمن‌گاه از زانو‌ها شما فاصله مناسبی داشته باشد.
3. صندلی استاندارد باید با توجه به بدن شما انتخاب شود. و با توجه به ویژگی شخصی بدن شما انتخاب انجام شود.
4. در زمان خرید از بکار رفتن فوم سرد در صندلی اطمینان حاصل کنید. فوم سرد قابلیت حفظ حالت اولیه را دارد و با نرم شدن شما را در هنگام نشستن طولانی مدت در صندلی ارگونومیک آزار نمی‌دهد. برای تشخیص فوم سرد انگشت خود را بر نشمین گاه صندلی طبی یا ارگونومیک فشار دهید. اگر قسمت فشرده شده به حالت اولیه بازگشت از فوم سرد استفاده شده است.
5. صندلی استاندارد اداری بدنه و اتصالات محکم و باکیفیتی دارد و قسمت نشیمن‌گاه از نرمی متوسط برخوردار است.جنس نشمین‌گاه و پشتی در استفاده طولانی مدت کیفیت خود را از دست نمی‌دهد.
6. نشیمن‌گاه صندلی باید از گودی مناسب برای حمایت از فرم باسن برخوردار باشد.

 

برخی از دیگر ویژگی‌‌های صندلی اداری استاندارد:

• راحتی در حرکت پشتی یا تکیه‌گاه صندلی
• حمایت نشیمن‌گاه از باسن و پشت ران
• راحتی در حرکت چرخ‌ها و چرخش ۳۶۰ درجه
•  ارتفاع مناسب از سطح زمین و قابلیت تنظیم ارتفاع
• پشتی با انحنای مناسب برای حمایت از حالت S کمر
• روکش یک صندلی ارگونومیک در کنار عمر طولانی از تعریق زیاد جلوگیری می‌کند.
• ارتفاع استاندارد صندلی اداری از زمین تا نشیمن‌گاه، حدود ۴۰ تا ۵۳ سانتی‌متر (۱۶تا۲۱ اینچ) است. اما به جز این ارتفاع استاندارد، صندلی اداری طبی قابلیت تنظیم ارتفاع دارد.

 

• برای تشخیص ارتفاع مناسب شما :

  • به زاویۀ ۹۰ درجه در زانو توجه کنید.
  • کف پا باید به راحتی و بدون هیچ فشاری بر روی زمین قرار بگیرد.
  • در صورتی که ارتفاع صندلی زیاد باشد، فشار به پشت ران وارد شده و در صورت ارتفاع کم، فشار روی استخوان لگن و کمر وارد می‌شود.
  • ارتفاع درست و مناسب باعث گردش خون بهتر بدن در هنگام نشستن می‌شود.