به دلیل عدم آگاهی در مورد سلامت قلب و عروق و برخی عادات سبک زندگی، بیماری های قلبی عروقی (CVDs) یکی از دلایل اصلی مرگ و میر در سراسر جهان است.
روز جهانی قلب یک رویداد مهم سالانه است که هر سال در ۲۹ سپتامبر(۷ مهر ماه) برگزار می شود. این روز با سازماندهی فعالیت‌ها و رویدادهای آگاهی‌رسانی مختلف در سطح جهانی برای افزایش آگاهی در مورد بیماری‌های قلبی و اقدامات پیشگیرانه آن برای مدیریت بیماری‌های قلبی عروقی جشن گرفته می‌شود.
این رویدادها عمدتاً بر آموزش افراد در مورد :
- علائم و نشانه های بیماری قلبی عروقی برای جلوگیری از هر گونه عوارض بیشتر
- تشویق مردم به ایجاد سبک زندگی سالم برای پیشگیری و کنترل هر گونه بیماری قلبی متمرکز است.
اهمیت روز جهانی قلب
قلب یکی از اندام های حیاتی بدن انسان است که عملکرد نادرست آن ممکن است منجر به مرگ شود، بنابراین مراقبت از سلامت قلب برای همه ضروری است.
به دلیل عدم آگاهی در مورد سلامت قلب و عروق و برخی عادات سبک زندگی، بیماری های قلبی عروقی (CVDs) یکی از دلایل اصلی مرگ و میر در سراسر جهان است. هر سال حدود ۱.۷ میلیون نفر به دلیل بیماری های قلبی عروقی جان خود را از دست می دهند که حدود ۳۱ درصد از کل مرگ و میر جهانی را شامل می شود.
حمله قلبی، سکته مغزی و بیماری عروق کرونر قلب یکی از شایع ترین دلایل مرگ و میر ناشی از اختلالات قلبی عروقی است. این اختلالات قلبی تقریباً ۸۵ درصد از کل مرگ و میرهای ناشی از بیماری های قلبی عروقی را تشکیل می دهند. روز جهانی قلب نقش حیاتی در ایجاد آگاهی برای آموزش مردم در سراسر جهان برای درک اهمیت سلامت قلب و گرد هم آوردن سایر سازمان ها برای مشارکت فعال در سازماندهی رویدادهای مختلف برای ایجاد آگاهی ایفا می کند.
تاریخچه روز جهانی قلب
ایده داشتن روز قلب در سطح جهانی توسط آنتونی بای دی لونا، رئیس سابق فدراسیون جهانی بهداشت، بر اساس ایده های خود و با همکاری سازمان بهداشت جهانی (WHO) مطرح شد، روز جهانی قلب در سال ۱۹۹۹ تعیین شد.جهان شاهد اولین جشن رسمی روز جهانی قلب در ۲۴ سپتامبر ۲۰۰۰ بود. تا سال ۲۰۱۱، این روز به ماموریت خود برای ایجاد آگاهی در مورد مدیریت بیماری های قلبی عروقی در آخرین یکشنبه سپتامبر ادامه داد. در سال ۲۰۱۲، با ایده کاهش ۲۵ درصدی مرگ و میر جهانی ناشی از بیماری های غیرواگیر تا سال ۲۰۲۵، رهبران جهانی گرد هم آمدند و از جهانیان خواستند تا در این امر مشارکت فعال داشته باشند و ۲۹ سپتامبر به عنوان روز جهانی قلب نامگذاری شد. بیش از ۹۰ کشور در این روز برای سازماندهی کمپین های آگاهی برای افزایش آگاهی و آموزش مردم در مورد سلامت قلب و عروق شرکت می کنند.
اقدامات پیشگیرانه برای حفظ سلامت قلب:
- تحت کنترل نگه داشتن شاخص توده بدنی (BMI)، محدوده BMI – کم وزنی = <18.5، وزن طبیعی = ۱۸.۵-۲۴.۹، اضافه وزن = ۲۵-۲۹.۹، چاقی = ۳۰ یا بیشتر
- مراقبت از فشار خون بالا (فشار خون) و سطح کلسترول بالا (هیپرلیپیدمی)
- محدود کردن مصرف بیش از حد سدیم – خطر فشار خون بالا (فشار خون بالا)
- شناخت علائم و نشانه های اولیه مشکلات قلبی و انجام اقدامات مناسب برای جلوگیری از هر گونه عارضه
- اجتناب از سبک زندگی بی تحرک، انتخاب سبک زندگی فعال با فعالیت های بدنی مفرط
- نظارت بر سلامت قلب از طریق مشاوره و برنامه های آگاهی بخشی
- داشتن رژیم های غذایی سالم و متعادل، پرهیز از چربی های ترانس و غذاهای ناسالم
- از مصرف سیگار و الکل خودداری کنید
- یاد بگیرید استرس را مدیریت کنید و خوابی با کیفیت داشته باشید
ورزش برای سلامت قلب و عروق:
تناسب اندام یکی از کلیدهای کنترل و مدیریت بیماری های قلبی عروقی مانند بیماری عروق کرونر قلب، بیماری عروق مغزی، بیماری شریانی محیطی، بیماری روماتیسمی قلب، بیماری مادرزادی قلب، ترومبوز ورید عمقی و آمبولی ریوی، حملات قلبی و سکته مغزی و غیره است.
تناسب اندام به مقابله با عوامل خطر بیماری های قلبی عروقی مانند کلسترول بالا (هیپرکلسترولمی)، دیابت شیرین، اضافه وزن یا چاقی، سابقه خانوادگی بیماری های قلبی عروقی ، خودداری از سیگار کشیدن و مصرف الکل و موارد دیگر کمک می کند.
ورزش به تقویت ماهیچه های قلب، کنترل BMI، کاهش خطر آسیب شریان به دلیل کلسترول بالا، قند خون بالا و فشار خون بالا کمک می کند و از بروز سکته قلبی جلوگیری می کند.
انواع مختلف تمرینات اثرات متفاوتی در بیماری های قلبی عروقی دارند.
ورزش هوازی
ورزش های هوازی مانند پیاده روی سریع، دویدن، شنا، دوچرخه سواری، بازی تنیس و طناب زدن، گردش خون را بهبود می بخشد که منجر به کاهش فشار خون و ضربان قلب می شود. این به برون ده قلبی کمک می کند که باعث بهبود پمپاژ قلب می شود. همچنین به مدیریت دیابت نوع ۲ کمک می کند.
این تمرینات حداقل ۳۰ دقیقه در روز به مدت ۵ روز در هفته توصیه می شود
ورزشهای مقاومتی
تمرینات مقاومتی در مورد چاقی افراد با شکم بزرگ با چربی زیاد کمک می کند. تمرین مقاومتی به کاهش کلسترول بد (LDL) و بهبود کلسترول خوب (HDL) کمک می کند.
ورزش کردن با وزنه های آزاد مانند وزنه های دستی، دمبل یا هالتر، دستگاه های وزنه برداری، فشار، اسکات و بارفیکس دست برعکس (chin-up) گزینه خوبی برای تمرین مقاومتی است.
این تمرینات حداقل ۲ روز غیر متوالی در هفته توصیه می شود
کشش، انعطاف پذیری و تعادل
تمرین‌های انعطاف‌پذیری مانند حرکات کششی مستقیماً به رفع مشکلات قلبی عروقی کمک نمی‌کنند، اما به انعطاف‌پذیری و رهایی از درد مفاصل، گرفتگی و سایر مشکلات عضلانی کمک می‌کنند . انعطاف پذیر بودن بخش مهمی برای انجام تمرینات هوازی و تمرین مقاومتی است.
این تمرینات هر روز و قبل و بعد از ورزش های دیگر توصیه می شود
در سال ۲۰۲۳، موضوع روز جهانی قلب شعار بالا است و یک فراخوان یادآوری به همه در سراسر جهان برای مراقبت از قلبشان است!
این موضوع بر روند حیاتی شناختن قلب خود در ابتدا تاکید دارد؛ زیرا در دنیایی که دانش در مورد سلامت قلب محدود است و خط مشی ها ناکافی یا ناکافی هستند، هدف این روز شکستن موانع و توانمندسازی افراد برای کنترل رفاه خود است، همانطور که مضمون شعار نشان می دهد:
وقتی بیشتر بدانیم، بهتر می توانیم مراقبت کنیم.
موضوع «از قلب خودت برای همه قلب ها استفاده کن» در نظر دارد تا مردم فرصت استفاده از تفکر و عمل خود را در جهت بهبود انسانیت، طبیعت و خود داشته باشند که از طریق آن می توان مرگ و میر عظیم ناشی از بیماری های قلبی و عروقی را مهار کرد.
آگاهی و حمایت از مدیریت بیماری های قلبی عروقی در کشورهای مختلف متفاوت است، کشورهای فقیر و در حال توسعه دسترسی کافی به آگاهی و امکانات مراقبت از قلب ندارند، که باعث ۷۵ درصد از کل مرگ و میرهای قلبی عروقی در این کشورها می شود که با سازماندهی و مشارکت در برنامه های آگاهی بخشی قابل بهبود است. در سطح جهانی برای کمک به بشریت هرکسی می‌تواند به شیوه‌ی خود برای مبارزه با آلودگی هوا (که ۲۵ درصد از کل مرگ‌های قلبی عروقی و حدود ۷۰ میلیون مرگ و میر در جهان را به خود اختصاص می‌دهد) به طبیعت سالم کمک کند.
استرس و سبک زندگی نامناسب از عوامل خطر مهم حمله قلبی بوده اند که می توانند از ایجاد عادات خوبی مانند ورزش، آرام سازی ذهن و بدن و خواب با کیفیت مقابله کنند و مانع بهبود سبک زندگی ما شوند.