نارسایی قلبی چیست؟
نارسایی قلبی وضعیتی است که در آن قلب به خوبی پمپاژ نمی کند. این امر باعث می شود که قلب در کار خود یعنی به حرکت در آوردن خون در سراسر بدن عقب بماند. در نتیجه، مایعات در بدن پس زده می شوند و اندام های بدن به اندازه نیاز خون دریافت نمی کنند. این وضعیت می تواند منجر به علائمی مانند تورم، مشکلات تنفسی و احساس خستگی شود.
اگر نارسایی قلبی دارید، قلب شما عملاً “از کار نیفتاده” اما آنطور که باید کار نمی کند.
علائم نارسایی قلبی چیست؟
اگر قلب شما به خوبی پمپاژ نمی کند، در ابتدا ممکن است هیچ علامتی نداشته باشید. اما با بدتر شدن وضعیت، حالتهای زیر ایجاد می شوند:
- خستگی یا ضعف، یا ایجاد احساس سبکی سر یا سرگیجه
- مشکل در تنفس، که ممکن است باعث شود شما تحرک کمتری داشته باشید یا به بالش اضافی در شب برای خواب نیاز داشته باشید
- ضربان قلب تند، حتی در هنگام استراحت
- تورم در پاها، مچ پاها و ساق پاهایا در شکم : (وجود تورم را بررسی کنید، پزشک یا پرستار می تواند روی پوست فشار وارد کند و سپس انگشت خود را بردارد. اگر تورفتگی که در زیر انگشت ایجاد شده بود در آنجا بماند، فرد دچار ادم اندام شده است. پزشکان به این “ادم حفره دار” یا ” گود گذار” می گویند.)
آیا آزمایشی برای نشان دادن نارسایی قلبی وجود دارد؟
بله. پزشک ممکن است برخی از آزمایش‌های زیر را تجویز کنند:
- نوار قلب (ECG) – این آزمایش فعالیت الکتریکی قلب شما را اندازه گیری می کند که اگر ضربان قلب غیر طبیعی دارید یا در گذشته حمله قلبی داشته اید می تواند آن را نشان دهد. زیرا این موارد می توانند باعث نارسایی قلبی شوند.
- آزمایش خون معروف به “پپتید ناتریورتیک مغز” (BNP) و یا “N-terminal pro-BNP” (NT-proBNP) : سطح BNP یا NT-proBNP ( بی ان پی و یا پرو بی ان پی خوانده می شود) در افراد مبتلا به نارسایی قلبی بالا است.
- تصویربرداری اشعه ایکس از قفسه سینه: عکس قفسه سینه نشان می دهد که آیا مایع در ریه ها وجود دارد یا خیر. همچنین شکل کلی قلب و عروق خونی بزرگ در قفسه سینه را نشان می دهد.
- اکوکاردیوگرام: این آزمایش از امواج صوتی برای ایجاد تصویری از قلب شما هنگام تپش استفاده می کند و “اندازه حفره‌های قلب، میزان پمپاژ قلب و دریچه‌های قلب ” را نشان می‌دهد.
- تست استرس: در طول تست استرس، ممکن است از شما خواسته شود که در حین انجام نوار قلب یا سایر آزمایشات قلب، روی تردمیل (نوار نقاله) بدوید یا راه بروید. فعالیت بدنی باعث می شود که قلب به شدت پمپ کند و نیاز قلب به خون را افزایش دهد. این آزمایش به پزشکان کمک می کند تا ببینند که آیا قلب در شرایط استرس، خون کافی دریافت می کند یا خیر.اما اگر نمی توانید راه بروید یا بدوید، ممکن است با به روش زیر (اسکن هسته ای قلب) با دارو تعداد ضربان قلب را بالا برده و با ایجاد استرس دارویی میزان خون رسانی قلب بررسی شود.
- اسکن هسته ای قلب: نوعی روش تشخیصی بیماری قلبی است.این روش تشخیصی به عنوان تست استرس هسته ای و تصویربرداری پرفیوژن میوکارد با رادیونوکلئید نیز شناخته میشود. این روش نیز جهت ارزیابی وضعیت و سلامت قلب استفاده میشود. در طول انجام تست، پزشک ماده رادیواکتیو یا رنگی به نام ردیاب را از طریق ورید به جریان خون تزریق میکند. ردیاب در امتداد رگها به سمت قلب حرکت میکند و دوربین های مخصوص که خارج از بدن قرار دارند، میتوانند مسیر آن را ردیابی کنند. دو مجموعه عکس گرفته خواهد شد. در مجموعه اول، بیمار تحت استرس ورزشی یا استرس شیمیایی قرار می گیرد تا جریان خون وی در هنگام “استرس” مورد بررسی قرار گیرد. مجموعه دوم تصاویر چند ساعت یا چند روز بعد در حالت استراحت بیمار گرفته میشود. این دو مجموعه تصویر برای بررسی وجود علائم انسداد و مناطق آسیب دیده عضله قلب مقایسه می شوند.
- کاتتریزاسیون قلبی (همچنین “کاتتر قلبی” نیز نامیده می شود): در طول این آزمایش، پزشک یک لوله نازک را در رگ خونی گردن، پا یا بازوی شما قرار می دهد. سپس لوله را به سمت قلب شما حرکت می دهند. هنگامی که لوله در قلب یا رگ های خونی شما قرار دارد، آنها اندازه گیری می کنند. دکتر همچنین ممکن است رنگی را که در عکس اشعه ایکس نشان داده می شود را در لوله قرار دهد. این می تواند نشان دهد که آیا شریان های قلب شما باریک یا مسدود شده است. این قسمت از آزمایش “آنژیوگرافی عروق کرونر” نامیده می شود.
برای محافظت از قلبم چه کاری می توانم انجام دهم؟
اگر کارهای زیر را انجام دهید، احساس بهتری خواهید داشت و احتمال نیاز به رفتن به بیمارستان را کاهش می دهید:
- داروهای خود را مصرف کنید، حتی اگر احساس میکنید که جالتان خوب شده است: داروهایی که پزشک شما تجویز می کند می تواند به شما کمک کند احساس بهتری داشته باشید و عمر طولانی تری داشته باشید. اما آنها فقط در صورتی مؤثر خواهند بود که طبق دستور پزشک از آنها استفاده کنید.
- مراقب تغییرات در علائم خود باشید و یک برنامه عملی و مراقبتی را دنبال کنید: برنامه اقدام فهرستی از دستورالعمل‌هایی است که در صورت تغییر علائم چه کاری باید انجام دهید. برای استفاده از یک برنامه اقدام، باید علائم خود را از نزدیک مشاهده کنید و هر روز خود را وزن کنید . اگر علائم شما بدتر شد یا اگر به طور ناگهانی وزن اضافه کردید، باید اقدام کنید.
برنامه اقدام خود را در جایی دم دست نگه دارید، مثلا روی بدنه یخچال خود، تا همیشه بتوانید آن را بررسی کنید تا ببینید چه کاری باید انجام دهید.
| علامتی که می بینید | کاری که باید انجام شود |
| بهترین وزن خود را یادداشت کنید: ………………..
اگر شما: ■ بدون مشکل تنفس میکنید ■ درقفسه سینه درد ندارید ■ در طول شب یا هفته گذشته تغییر وزن نداشتید ■ مقدار ورم مچ پا طبق معمول است ■ در توانایی فعال بودن روزانه تغییری وجود ندارد |
علائم شما تحت کنترل است.
|
| اگر شما:
■ برای خوابیدن بیش از حد معمول به بالش نیاز دارید ■ زمانی که فعال هستید بیشتر در تنفس مشکل دارید ■ بیش از حد معمول سرفه داشته باشید ■ افزایش تنگی نفس با فعالیت ■ در طول شب ۲ تا ۳ پوند یا در یک هفته ۵ پوند وزن اضافه کنید ■ تورم بیش از حد معمول داشته باشید |
نام دکتر: شماره تلفن :
|
| اگر شما:
■ هنگام استراحت در تنفس مشکل دارید یا نمی توانید سرفه را متوقف کنید ■ هنگام استراحت خس خس می کنید یا احساس سفتی در قفسه سینه می کنید ■ شب ها بیدار شوید چون نمی توانید خوب نفس بکشید ■ احساس سرگیجه، خستگی زیاد، یا اینکه ممکن است زمین بخورید ■ در مقایسه با وزن طبیعی خود بیش از ۵ پوند اضافه یا کم کنید |
نام دکتر: شماره تلفن :
|
| اگر شما:
■ در تنفس مشکل دارید که هر کاری که انجام می دهید بهتر نمی شود ■ احساس می کنید نمی توانید نفس بکشید یا شروع به آبی شدن می کنید ■ بزاق کف آلود یا صورتی را سرفه کنید ■ درد یا فشار در قفسه سینه خود دارید یا علائم دیگری از حمله قلبی دارید ■ ضربان قلب سریع یا ناهمواری داشته باشید که از بین نمی رود یا باعث سرگیجه یا سبکی سر می شود ■ احساس گیجی شدید |
فوراً با ۱۱۵ برای آمبولانس و مداخله پزشکی تماس بگیرید
|
- در صورت افزایش وزن ناگهانی با پزشک یا پرستار خود تماس بگیرید: هر روز صبح بعد از ادرار کردن، اما قبل از خوردن صبحانه، خود را وزن کنید. هر بار تقریباً همان مقدار لباس بپوشید. و مطمئن شوید که وزن خود را هر روز در یک تقویم یادداشت کنید. اگر وزن شما در ۱ روز ۲ پوند یا بیشتر (۱ کیلوگرم) یا در ۱ هفته ۴ پوند یا بیشتر (۲ کیلوگرم) افزایش یافت، با پزشک یا پرستار خود تماس بگیرید. هنگامی که نارسایی قلبی دارید، افزایش وزن ناگهانی نشانه آن است که بدن شما ممکن است مایعات زیادی را نگه دارد. ممکن است نیاز به تغییر در داروهای خود داشته باشید.
- نمک را کم کنید: سعی کنید در سفره یا هنگام آشپزی نمک اضافه نکنید. همچنین از غذاهایی که در جعبه ها و قوطی ها عرضه می شوند خودداری کنید، مگر اینکه روی برچسب آنها نوشته شده باشد که سدیم کمی دارند. بهترین انتخاب برای غذا، غذاهای تازه یا منجمد تازه و غذاهایی است که خودتان تهیه می کنید .از پزشک خود بپرسید که چه مقدار نمک مجاز است. همچنین ممکن است پزشک به شما بگوید که مقدار مایعات مصرفی خود را محدود کنید.
- اگر اضافه وزن دارید وزن خود را کاهش دهید: اگر اضافه وزن دارید، قلب شما باید به سختی کار کند تا نیازهای بدنتان را تامین کند.
- سیگار را ترک کنید: سیگار کشیدن نارسایی قلبی را بدتر می کند و احتمال حمله قلبی یا مرگ را افزایش می دهد.
- از مصرف الکل بپرهیزید: اگر قبلاً نارسایی قلبی دارید، الکل برای قلب شما بی خطر یا برای سلامتی شما مفید نیست.
- فعال باشید: از پزشک خود بپرسید که چه فعالیت هایی برای شما بی خطر هستند. پزشک به شما می گوید که آیا فعالیت هایی مانند پیاده روی یا دوچرخه سواری در بیشتر روزهای هفته می تواند به کاهش علائم شما کمک کند یا خیر. اما اگر علائم شما خیلی شما را آزار می دهد ورزش نکنید.
- قبل از مصرف هر گونه دارو یا مکمل جدید با پزشک خود مشورت کنید: برخی از داروهای بدون نسخه و نسخه ای، داروهای طبیعی و مکمل ها برای افراد مبتلا به نارسایی قلبی خوب نیستند. به عنوان مثال، داروهایی مانند ایبوپروفن و ناپروکسن می توانند نارسایی قلبی را بدتر کنند.
نارسایی قلبی چگونه درمان می شود؟
درمانهای زیادی برای نارسایی قلبی وجود دارد اما داروها بخش مهمی از راههای کنترل این بیماری است:
- داروهای خود را هر روز طبق دستور مصرف کنید. داروها می توانند احتمال نیاز به رفتن به بیمارستان، حمله قلبی یا مرگ را کاهش دهند. همچنین می توانند علائم شما را کاهش دهند یا کلا آنها را از بین ببرند. به همین دلیل آنها بسیار مهم هستند.
- اگر توانایی مالی داروهای خود را ندارید به پزشک خود اطلاع دهید. آنها ممکن است راه هایی برای کاهش هزینه داروهای شما داشته باشند.
- اگر داروهایتان عوارض جانبی یا مشکلات دیگری ایجاد کرد، به پزشک خود اطلاع دهید. آنها ممکن است بتوانند داروی دیگری را تغییر دهند یا دوز مصرفی شما را کاهش دهند تا این مشکل را نداشته باشید.
سایر درمانهای نارسایی قلبی شامل:
- استفاده از دستگاه‌های ضربان ساز برای کمک به پمپاژ قلب با نیروی بیشتر یا ضربان
- جراحی برای بهبود جریان خون قلب(پیوند عروق کرونر)
- پیوند قلب
فیلم آموزش خودمراقبتی به بیماران مبتلا به نارسایی قلب (انستیتو آموزشی ، تحقیقاتی و درمانی قلب و عروق شهید رجایی)
رفرنس: