اول دسامبر (۱۱ آذر) به عنوان روز جهانی ایدز نامگذاری شده است. این روز فرصتی است برای افزایش آگاهی، آموزش همگانی، مبارزه با انگ و تبعیض، و تجدید تعهد جهانی برای پایان دادن به همهگیری ایدز. به عنوان تیم آموزش بیمارستان، این پیام را با هدف ارتقای دانش سلامت جامعه و حمایت از بیماران منتشر میکنیم.
ایدز چیست؟
ایدز (سندرم نقص ایمنی اکتسابی) مرحله پیشرفته عفونت با ویروس نقص ایمنی انسانی (HIV) است که در آن سیستم ایمنی بدن به شدت ضعیف میشود. با درمان بهموقع و مناسب، میتوان از پیشرفت HIV به ایدز جلوگیری کرد.
راههای انتقال HIV
ویروس HIV از طریق مایعات خاص بدن منتقل میشود:
۱. رابطه جنسی محافظتنشده (بدون کاندوم)
۲. استفاده مشترک از وسایل تزریق (سرنگ، سوزن)
۳. از مادر به کودک (در دوران بارداری، زایمان یا شیردهی)
۴. انتقال از طریق خون و فرآوردههای خونی آلوده (امروزه با غربالگری خون این راه بسیار نادر است)
راههایی که HIV منتقل نمیشود
- دست دادن، در آغوش گرفتن، بوسیدن
- استفاده از ظروف غذاخوری مشترک
- استفاده از توالت، استخر یا حمام عمومی
- نیش حشرات
- عطسه یا سرفه
- تماسهای معمول روزمره
پیشگیری: محافظت ممکن است
- استفاده صحیح و مداوم از کاندوم در هر بار رابطه جنسی
- عدم استفاده مشترک از وسایل تزریق و سوراخکردن بدن
- آزمایش منظم HIV، به ویژه اگر در معرض خطر هستید
- درمان پیشاز مواجهه (PrEP) و پساز موضوع (PEP) تحت نظر پزشک
- آزمایش و درمان زنان باردار مبتلا برای پیشگیری از انتقال به نوزاد
اهمیت آزمایش
- تشخیص زودهنگام = شروع بهموقع درمان = زندگی طولانیتر و سالمتر
- آزمایش HIV محرمانه است و همراه با مشاوره ارائه میشود
- دوره پنجره (زمان بین ورود ویروس تا قابل تشخیص شدن) معمولاً ۳ تا ۶ هفته است
- پس از رفتار پرخطر، آزمایش را در زمان مناسب انجام دهید
اگر HIV مثبت هستید…
امیدوار باشید: HIV امروزه یک بیماری مزمن قابل کنترل است، نه یک حکم مرگ.
- درمان ضدویروسی (ART) را بهطور منظم و دقیق دنبال کنید
- پایبندی به درمان، ویروس را تا سطح غیرقابل تشخیص کاهش میدهد
- ویروس غیرقابل تشخیص = غیرقابل انتقال (U=U)
- مراقبتهای پزشکی منظم را ادامه دهید
- از سلامت روان خود غافل نشوید؛ از مشاوره کمک بگیرید
- تغذیه سالم، ورزش و مدیریت استرس را فراموش نکنید
مبارزه با انگ و تبعیض
انگ اجتماعی یکی از بزرگترین موانع پیشگیری و درمان ایدز است:
- افراد مبتلا به HIV شایسته احترام، حمایت و مراقبت برابر هستند
- آنها میتوانند مانند سایرین زندگی اجتماعی، شغلی و خانوادگی فعالی داشته باشند
- آموزش بهترین سلاح برای زدودن باورهای نادرست است
خدمات حمایتی و آموزشی بیمارستان ما
۱. مشاوره و آزمایش محرمانه HIV
- ارائه مشاوره پیش و پس از آزمایش
- آزمایش با حفظ کامل محرمانگی
۲. کلینیک تخصصی بیماریهای عفونی
- ارائه مراقبتهای جامع پزشکی
- پیگیری درمان و مدیریت دارو
۳. خدمات روانشناختی و حمایتی
- مشاوره فردی و خانوادگی
- ارتباط با گروههای حمایتی معتبر
۴. برنامههای آموزشی
- کارگاههای ماهانه برای بیماران و خانوادهها
- توزیع بروشورهای آموزشی
- مشاوره تلفنی برای پاسخ به سوالات
شعار روز جهانی ایدز در سال ۲۰۲۵
“Overcoming disruption, transforming the AIDS response”
(غلبه بر اختلالات و تحول پاسخ به ایدز)
مفهوم اصلی
این شعار به چالشهای بیسابقه جهانی اشاره دارد که پاسخ به ایدز را تحت تأثیر قرار دادهاند:
اختلالات کلیدی:
- آثار همهگیری کووید-۱۹ بر سیستمهای بهداشتی و خدمات HIV
- درگیریهای سیاسی و بحرانهای اقتصادی که دسترسی به دارو را محدود کردهاند
- شکافهای فزاینده در دسترسی به خدمات پیشگیری و درمان در مناطق محروم
- تشدید نابرابریهای اجتماعی که گروههای آسیبپذیر را بیشتر تحت تأثیر قرار داده
تحول پاسخ به ایدز: راهحلهای نوآورانه
۱. انعطافپذیری سیستمهای بهداشتی
- ادغام خدمات HIV با مراقبتهای بهداشتی اولیه
- ایجاد سیستمهای مقاوم در برابر شوکهای جهانی
۲. فناوریهای دیجیتال و نوآوری
- مشاوره و پیگیری درمان از طریق پلتفرمهای مجازی
- خودآزمایی HIV در منزل
- سیستمهای هشدار برای پیگیری مصرف دارو
۳. مدلهای جدید خدمترسانی
- توزیع دارو برای چند ماه (MPT) به جای مراجعه ماهانه
- خدمات سیار برای رسیدن به جمعیتهای دورافتاده
- مشارکت جامعه محلی در ارائه خدمات
۴. تحول در پیشگیری
- توسعه فرمهای طولانیاثر داروهای پیشگیری (تزریقی، ایمپلنت)
- واکسنهای پیشرفته در مرحله تحقیقاتی
- رویکردهای ترکیبی پیشگیری متناسب با هر جامعه
جزوه منتشر شده و توضیحات در مورد این روز در سال ۲۰۲۵
پیام پایانی
آگاهی، نخستین گام پیشگیری است.
حمایت، بهترین همراهی است.
درمان، امید زندگی است.
با هم میتوانیم جامعهای آگاهتر، سالمتر و حمایتگرتر بسازیم.
این مطلب توسط واحد آموزش بیمارستان تهیه شده است.
برای اطلاعات بیشتر یا دریافت خدمات مشاوره، با شماره تلفن [شماره واحد آموزش] یا از طریق بخش عفونی بیمارستان تماس بگیرید.
منابع معتبر:
- سایت سازمان جهانی بهداشت(WHO)
- وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی
- برنامه مشترک ملل متحد در مورد ایدز (UNAIDS)