راهنمای کامل مراقبت از بیمار تحت تراکشن استخوانی (کشش اسکلتی)
سلام،
این راهنما برای کمک به شما و عزیزتان تهیه شده است که به هر دلیلی (مانند شکستگی یا دررفتگی) تحت درمان با «تراکشن استخوانی» قرار دارد. این روش نیاز به مراقبت دقیق و صبوری دارد. درک درست از این روش و رعایت نکات زیر، کلید بهبودی موفق و پیشگیری از عوارض است.
تراکشن استخوانی چیست؟
تراکشن استخوانی روشی است برای ثابت نگه داشتن و در راستای صحیح قرار دادن استخوان آسیب دیده. در این روش:
-
یک پین (میله) فلزی استریل توسط پزشک، از داخل استخوان عبور داده میشود.
-
به این پین، یک قاب مخصوص وصل میشود.
-
با استفاده از وزنه، قرقره و طناب، یک کشش ملایم و مستمر به استخوان اعمال میگردد.
اهداف این کشش عبارتند از:
-
ثابت نگه داشتن استخوان شکسته در موقعیت صحیح
-
کاهش درد و اسپاسم عضلانی
-
کمک به جوش خوردن صحیح استخوان

نقش شما به عنوان مراقب: نکات طلایی
۱. حفظ سیستم کشش: “وزنه ها را هرگز دستکاری نکنید”
-
به هیچ وجه وزنهها را بلند نکنید، تکان ندهید یا کم و زیاد نکنید. این کار فقط توسط پزشک یا پرستار انجام میشود.
-
مطمئن شوید طناب کشش به راحتی روی قرقره حرکت میکند و گره نخورده یا زیر تخت گیر نکرده است.
-
تخت بیمار باید همواره صاف باشد. بالا بردن سر تخت میتواند کشش را تغییر دهد، مگر اینکه پزشک دستور دیگری داده باشد.
۲. مراقبت از محل پین (مهمترین قسمت پیشگیری از عفونت):
-
ناحیه اطراف پینهای فلزی باید همیشه تمیز و خشک باشد.
-
پرستار به شما آموزش میدهد که چگونه این ناحیه را روزانه با پنبه آغشته به الکل یا بتادین تمیز کنید.
-
به هرگونه علائم عفونت شامل قرمزی، تورم، گرمی، ترشح چرکی یا بدبو و درد شدید در اطراف پینها دقت کنید و بلافاصله پرستار را مطلع سازید.
۳. پیشگیری از زخم بستر:
به دلیل بیحرکتی طولانی، پوست بیمار بسیار آسیبپذیر است.
-
تغییر وضعیت: با کمک پرستار، وضعیت بدن بیمار را هر ۲ ساعت (طبق دستور) به آرامی تغییر دهید. این کار باید بدون اعمال فشار یا چرخش به عضو آسیب دیده باشد.
-
بررسی روزانه پوست: نقاط تحت فشار مانند پاشنه پاها، باسن، پشت کتفها و پشت سر را هر روز از نظر قرمزی، ساییدگی یا زخم بررسی کنید.
-
ملحفه تمیز: ملحفهها باید همیشه تمیز، خشک و بدون چین خوردگی باشند.
-
استفاده از تشک مواج: در صورت توصیه، از تشکهای مخصوص (مواج) برای کاهش فشار استفاده کنید.
۴. حرکت و تمرینات ورزشی (جلوگیری از عوارض بیحرکتی):
-
اندامهای سالم: بیمار باید به طور مرتب مچ و زانوی پای سالم، مچ دستها، آرنج و شانههای خود را حرکت دهد.
-
تمرینات پمپاژ مچ پا: حرکت دادن مچ پا به بالا و پایین (مانند فشار دادن پدال گاز) در پای سالم و حتی پای آسیب دیده (در صورت اجازه پزشک) برای جلوگیری از تشکیل لخته خون حیاتی است.
-
تمرینات تنفسی: انجام نفسهای عمیق و سرفههای کنترل شده برای پاکسازی ریه و پیشگیری از عفونت ریوی ضروری است.
-
همکاری با فیزیوتراپیست: فیزیوتراپیست تمرینات مخصوصی را آموزش میدهد. همکاری کامل بیمار برای حفظ قدرت عضلات و آمادگی برای مراحل بعدی درمان بسیار مهم است.
۵. رژیم غذایی و هیدراتاسیون:
-
پروتئین و کلسیم: برای ترمیم استخوان، یک رژیم غنی از پروتئین (گوشت، مرغ، ماهی، حبوبات، تخم مرغ) و کلسیم (شیر، ماست، پنیر، کشک) لازم است.
-
فیبر و مایعات: برای جلوگیری از یبوست، مصرف میوهها، سبزیجات و نوشیدن آب و مایعات فراوان را فراموش نکنید.
۶. پوشش و لباس:
-
از لباسهای گشاد، راحت و دکمهدار یا زیپدار استفاده کنید تا پوشیدن و درآوردن آن بدون جابجا کردن عضو آسیب دیده امکانپذیر باشد.
هشدار! در صورت مشاهده این علائم فوراً به پرستار یا پزشک اطلاع دهید:
-
درد شدید و غیرقابل کنترل در ناحیه آسیب دیده.
-
بیحسی، گزگز، سردی، کرختی یا کبودی در اندام تحت کشش.
-
تورم شدید و پیشرونده در اندام.
-
قطع شدن کشش یا افتادن وزنهها.
-
هرگونه علامت عفونت در اطراف پین (قرمزی، چرک، تب).
-
قرمزی یا زخم باز روی پوست که بهبود نمییابد.
-
درد قفسه سینه، تنگی نفس ناگهانی یا سرفه خونی (علائم هشداردهنده لخته خون).
حمایت روانی: این مسیر، یک ماراتن است
بیحرکتی طولانیمدت میتواند برای بیمار خسته کننده و استرسزا باشد.
-
در کنارش باشید: با او صحبت کنید، برایش کتاب بخوانید، موسیقی آرام بخش پخش کنید یا فیلم مورد علاقهاش را ببینید.
-
تشویقش کنید: او را برای انجام تمرینات و همکاری با تیم درمان تشویق کنید.
-
صبر داشته باشید: بهبودی استخوان نیاز به زمان دارد. به او اطمینان خاطر بدهید که این شرایط موقت است.
-
درخواست کمک کنید: در صورت مشاهده علائم افسردگی یا اضطراب شدید، از روانشناس یا مشاور بیمارستان کمک بخواهید.
سخن پایانی:
شما به عنوان مراقب، نقش بسیار مهمی در این سفر بهبودی دارید. صبر، دقت و همکاری شما میتواند تفاوت بزرگی ایجاد کند. هر سوالی دارید، بدون اتلاف وقت از تیم درمانی بپرسید. آنها بهترین منبع برای راهنمایی شما در این مسیر هستند.
برای شما و عزیزتان آرزوی بهبودی سریع و سلامتی داریم.
تذکر مهم: این اطلاعات جنبه آموزشی عمومی دارد و به هیچ وجه جایگزین دستورات مستقیم پزشک و پرستار شما نمیشود. حتماً از پروتکلهای خاص مرکز درمانی و دستورات پزشک معالج پیروی کنید.