ترتیب پوشیدن و درآوردن وسایل حفاظت فردی

استفاده از تجهیزات حفاظت فردی (PPE) در بیمارستان یک رکن اساسی و غیرقابل انکار در سیستم بهداشت و درمان است. اهمیت آن را می‌توان از چند جنبه حیاتی بررسی کرد:

۱. محافظت از پرسنل بهداشتی-درمانی

این مهمترین وظیفه PPE است. پرسنل بیمارستان‌ها هر روز در معرض عوامل بیماری‌زا (باکتری‌ها، ویروس‌ها، قارچ‌ها) و خطرات فیزیکی و شیمیایی قرار دارند.

• پیشگیری از عفونت‌های منتقله از خون: دستکش و ماسک از انتقال بیماری‌های خطرناکی مانند HIV، هپاتیت B و C از طریق تماس با خون و مایعات بدن بیمار جلوگیری می‌کند.

• پیشگیری از بیماری‌های تنفسی: ماسک‌ها (از جمله ماسک N95) و محافظ صورت، پرسنل را در برابر بیماری‌های مسری تنفسی مانند کووید-۱۹، آنفولانزا و سل محافظت می‌کنند.

• محافظت در برابر پاشیده‌شدن مایعات: گان (روپوش) ضدآب، محافظ صورت و عینک، از تماس غشاهای مخاطی (چشم، بینی، دهان) با خون، بزاق و سایر مایعات بدن که ممکن است حاوی عامل عفونی باشند، جلوگیری می‌کند.

۲. محافظت از بیماران

بیماران، به‌ویژه آنهایی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند (مانند بیماران سرطانی، پیوندی یا در بخش ICU)، بسیار مستعد ابتلا به عفونت‌های بیمارستانی هستند.

• پیشگیری از عفونت‌های بیمارستانی: استفاده صحیح از PPE توسط پرسنل، از انتقال میکروارگانیسم‌ها از یک بیمار به بیمار دیگر یا از محیط به بیمار جلوگیری می‌کند. این امر به طور مستقیم بر کاهش عفونت‌های بیمارستانی (مانند عفونت زخم عمل، عفونت ادراری، پنومونی) تأثیر می‌گذارد.

• ایمنی در اتاق عمل: در محیط استریل اتاق عمل، استفاده از گان استریل، دستکش استریل، ماسک و کلاه، احتمال آلودگی زخم جراحی را به حداقل می‌رساند.

۳. ایجاد یک زنجیره ایمنی و شکستن چرخه انتقال

PPE یک حلقه کلیدی در زنجیره کنترل عفونت است. وقتی پرسنل به درستی از PPE استفاده کنند، به عنوان یک سد فیزیکی موثر عمل کرده و چرخه انتقال بیماری را بین بیمار-پرسنل-بیمار-جامعه می‌شکنند. این امر نه تنها از افراد، بلکه از کل جامعه در برابر شیوع بیماری‌ها محافظت می‌کند.

۴. اطمینان از تداوم ارائه خدمات بهداشتی

در دوران همه‌گیری بیماری‌هایی مانند کووید-۱۹، اهمیت این نقش بیش از پیش آشکار شد.

• حفظ سلامت نیروی کار: اگر پرسنل بیمارستان به دلیل عدم محافظت کافی بیمار شوند، سیستم درمانی با کمبود نیروی کار مواجه شده و توانایی خود برای مراقبت از بیماران را از دست می‌دهد.

• پیشگیری از قرنطینه و غیبت از کار: استفاده صحیح از PPE باعث می‌شود پرسنل سالم مانده و بتوانند به ارائه خدمات حیاتی خود ادامه دهند.

۵. رعایت استانداردها و مقررات ایمنی

استفاده از PPE یک الزام قانونی و حرفه‌ای در تمام استانداردهای بین‌المللی و ملی کنترل عفونت است. سازمان‌هایی مانند سازمان جهانی بهداشت (WHO) و مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC) دستورالعمل‌های دقیقی برای استفاده از PPE در شرایط مختلف منتشر کرده‌اند.

انواع اصلی PPE و کاربرد آن‌ها در بیمارستان:

• دستکش: برای تمام فعالیت‌هایی که با تماس با خون، مایعات بدن، غشاهای مخاطی یا پوست آسیب‌دیده همراه است.

• ماسک: برای محافظت از دهان و بینی در برابر قطرات و ذرات معلق در هوا.

• محافظت از چشم (عینک یا محافظ صورت): برای جلوگیری از پاشیده شدن مایعات به چشم.

• گان (روپوش) پزشکی: برای محافظت از پوست و لباس در برابر آلودگی.

• کلاه و کفش مخصوص: برای جلوگیری از آلودگی محیط‌های استریل (مانند اتاق عمل).

جمع‌بندی:

استفاده از PPE تنها به پوشیدن این تجهیزات محدود نمی‌شود، بلکه پوشیدن صحیح، درآوردن ایمن (برای جلوگیری از آلودگی متقابل) و دفع بهداشتی آن نیز به همان اندازه اهمیت دارد. آموزش مستمر پرسنل در این زمینه حیاتی است.

به طور خلاصه، PPE یک سرمایه‌گذاری ایمن، مقرون به صرفه و اخلاقی است که سلامت پرسنل بهداشتی، بیماران و در نهایت سلامت کل جامعه را تضمین می‌کند. این تجهیزات، سپر دفاعی اولیه کادر درمان در خط مقدم جنگ با بیماری‌ها هستند.

ترتیب پوشیدن و درآوردن وسایل حفاظت فردی “در صورت نیاز به پوشیدن تمام اجزا” :

الف. ترتیب پوشیدن:

همیشه اولین اقدام شستن دست و یا ضدعفونی دست با محلول هند راب دست است:

در فیلم زیر ترتیب شستشوی دست (هندواش) و ضدعفونی دست (هندراب) را ببینید:

سپس اقدامات زیر باید انجام شوند:

1. پوشیدن گان

2. پوشیدن ماسک

3. پوشیدن محافظ صورت یا عینک

4. پوشیدن کلاه یک بار مصرف

5. پوشیدن دستکش

6. پوشیدن روکفشی

ب. ترتیب درآوردن:

1. دستکش

2. عینک یا محافظ صورت

3. گان

4. ماسک

5. شستن دست

فیلم کاملی از روش صحیح پوشش لوازم حفاظت فردی همراه با توضیحات را در اینجا مشاهده کنید.