بیماری پارکینسون یک بیماری عصبی است که با سفتی، لرزش و مشکلات در هماهنگی و تعادل مشخص می شود. این بیماری به عنوان یک اختلال حرکتی شناخته می شود زیرا بر حرکت تأثیر می گذارد، که شامل لرزش، کندی حرکات و مشکل در راه رفتن است. اولین علامت ممکن است یک لرزش به سختی قابل توجه در یک دست یا گاهی اوقات پا یا فک باشد. لرزش در بیماری پارکینسون شایع است.
مدیریت علائم بیماری پارکینسون به رویکردهای متنوعی نیاز دارد که می‌تواند شامل داروها، درمان‌ها و تغییرات سبک زندگی باشد.
برخی از راه‌های مؤثر برای مدیریت علائم بیماری پارکینسون:
رژیم غذایی و تغذیه
ترجیحاً غذاهای نیمه جامد بخورید و در وضعیت کاملاٌ نشسته و آهسته غذا بخورید از مصرف مایعات رقیق خودداری کنید.
برای بلع، غذا آنرا بر روی زبان قرار دهد، لب ودندان‌ها را ببندد و زبان را به سمت بالا و سپس عقب برده و غذا را ببلعد.
ابتداغذا را در یک طرف دهان و بعد با طرف دیگر بجوید.
برای کنترل بزاق سر خود را قائم نگهدارید و بزاق خود را ببلعید.
فعالیت
در زمان بستری بودن در بیمارستان باتوجه به عدم ثبات و استواری (فقدان تعادل) بخاطر ضعف عضلانی هنگام اجازه پزشک جهت خارج شدن از تخت، بایستی از تیم مراقبتی کمک بگیرید.
برای خروج از بستر، ابتدا مدتی در لبه تخت نشسته و پاها را آویزان نمائید، در صورت نداشتن سرگیجه، تاری دید و… با کمک تیم مراقبتی راه بروید.
هنگام راه رفتن، پاها و بازوها را از هم باز نماید.
برای افزایش قابلیت انعطاف مفاصل، ورزش‌هایی در محدوده حرکتی مفاصل برای تقویت عضلات انجام دهید.
برای جلوگیری از افتادگی سر به جلو، تمرینات حرکتی مرتبط با آن را انجام دهید.
در هنگام راه رفتن تمرینات تنفسی هم انجام دهید.
رژیم غذایی و تغذیه
در صورت وجود مشکلات بلع، غذای این بیماران باید نرم و به شکل مایعات غلیظ یا پوره باشد.
از آنجایی که بیشتر بیماران از داروی «لوودوپا» استفاده می‌کنند و مواد غذایی پروتئینی سبب کاهش تاثیر این دارو می‌شوند ,ضروری است که مصرف غذاهای پروتئینی در طول روز محدود و تنها در وعده‌های شام و پیش از خواب مصرف شود، باید از منابع پروتئینی با ارزش بیولوژیک بالا همچون لبنیات ,تخم مرغ و گوشت‌ها استفاده کنید
در صورت محدودیت مصرف شیر و جایگزین‌های آن به کمتر از دو واحد در روز، مصرف مکمل کلسیم برای این بیماران ضروری است.
ویتامین B6 را باید حتماً به میزان توصیه شده مصرف شود, زیرا مصرف زیاد تر از حد این ویتامین می‌تواند بر متابولیسم داروی «لوودوپا» تاثیر بگذارد
بعضی از منابع غنی ویتامین B6 عبارتند از :
حبوباتی همچون نخود، لوبیا و باقلا، بعضی از انواع ماهی‌ها مانند ماهی آزاد و تن, سبوس و جوانه گندم.
الکل و کافئین نیز بر متابولیسم داروی «لوودوپا»تاثیر می‌گذارند و باید از مصرف آنها خودداری کنید.
مصرف ویتامین B12 (که گوشت از جمله منابع غنی آن است )و یا ویتامین C (که در مرکبات و سبزی‌ها به رنگ سبز تیره به مقدار زیاد یافت می‌شود )باید افزایش یابد.
از آنجایی که برخی از داروهای مورد استفاده از جمله لوودوپا, بنزوتروپین و داروهای ضدافسردگی سبب بروز مشکلات گوارش همچون خشکی دهان, تهوع، استفراغ و یبوست می‌شوند، لازم است که آنها همراه با غذا و یا بلافاصله پس از صرف غذا مورد استفاده قرار گیرند.
از مواد غذایی مثل مغزها (بادام ،گردو،کنجد) استفاده کنید.
باید در ۲۴ ساعت ۲ لیتر مایعات بنوشید. جهت جلوگیری از یبوست ایجاد شده در اثر مصرف داروها و کاهش حرکات دستگاه گوارش از غذاهای پر فیبر همراه با نرم کننده‌های مدفوع و ملین و مسهل‌های ضعیف استفاده کنید.
نیم ساعت بعد از صبحانه و شام اجابت مزاج داشته باشید و آن را به شکل عادت در آورید.
فعالیت
جهت کاهش سفتی عضلات برای خود برنامه ورزشی روزانه تنظیم کنیدوهر روزآنرا افزایش دهید
برای انجام صحیح ورزش‌ها به یک فیزیک درمان یا فیزیوتراپ مراجعه کنید.
هنگام راه رفتن پاهایتان را از هم باز کنید و بازوها را باز نمایید و برای تقویت حس، از یک موسیقی هماهنگ در هنگام قدم زدن استفاده کنید.
برای پیشگیری از خستگی، در بین فعالیت‌ها استراحت و از انجام فعالیت‌های سنگین و طولانی مدت اجتناب کنید.
حتی الامکان، فعالیت‌های روزانه خود را انجام دهید. ماساژ، حمام گرم و ورزشهای فعال جهت کاهش سفتی عضلات موثر هستند.
فعالیت جسمانی و داشتن تمرینات متوسط روزانه مانند: پیاده روی، آهسته دویدن، شنا و حرکات کششی می‌تواند به عملکرد طبیعی عضلات و بهبهود فعالیت قلب کمک کند.
مراقبت
جهت پیشگیری از چاقی همواره وزن خود را کنترل کنید.
منزل باید دارای نور مناسب باشد.از انداختن زیر پایی‌های لغزنده برروی زمین خودداری کنید. در مسیر راه رفتن‌های روزانه نرده و صندلی‌های مناسب نصب شود. درصورت لزوم از وسایل کمک حرکتی مثل واکر، عصا و چرخ استفاده کنید.
از استرس، فشار روحی، عصبانیت ،انجام فعالیت‌های سنگین به خصوص در گرما، صدای بلند و مواجه با نور درخشان اجتناب کنید.
برای کنترل لرزش دست می‌توانید از تمرین‌های خاصی از جمله: به دست گرفتن سکه و توپ‌های کوچک و بازی با آنها استفاده کنید.
برای اینکه از مسیر راه منحرف نشوید بهتر است از مسیر خط فرضی که برای خود ترسیم می‌کنید راه بروید.
برای جلوگیری از خم شدن ستون فقرات به سم جلو روی سطح سفت، به پشت و بدون استفاده از بالش دراز بکشید، از صندلی نرم استفاده نکنید و موقع بلند شدن از صندلی قدری خود را عقب و جلو کنید و سپس بلند شوید. از حمل مایعات گرم پرهیز کنید و در حمام امکانات لازم مثل نصب میله اطراف حمام را فراهم کنید.
پیگیر مراقبتهای درمانی خود باشید و همیشه کارت شناسایی همراه داشته باشید.
دارو
لوودوپا را ۱۵-۳۰د قیقه قبل از غذا یا همراه غذا استفاده کنید و این دارو باعث تیرگی رنگ ادرار و عرق می‌شود.
کورتیکو استروئیدها را در صورت تجویز همراه با غذا ،شیر وآنتی اسید مصرف کنید
مراقبتهای عمومی:
جهت پیشگیری از عفونت‌های تنفسی، تنفس عمیق و سرفه انجام دهید،
در صورت نیاز از کمک فیزیوتراپیست جهت خروج ترشحات استفاده کنید.
در بستر پاها را حرکت دهید، تا از لخته شدن خون در پاها پیشگیری شود.
زمان مراجعه بعدی
درصورت بروز علائمی‌مثل حرکات غیر قابل کنترل صورت، پلک‌ها، دهان، زبان، بازو، دست‌ها و پاها، تغییرات ذهنی، تپش قلب، تهوع و استفراغ، اشکال در ادرار به پزشک یا بیمارستان مراجعه کنید.