فیوژن ستون فقرات چیست؟
فیوژن ستون فقرات یک روش جراحی است که هدف آن اتصال دو یا چند استخوان در ستون فقرات به منظور جلوگیری از حرکت بین آن‌ها و کاهش درد است. در این جراحی، با قرار دادن استخوان یا مواد مشابه استخوان بین استخوان‌های ستون فقرات و استفاده از صفحات فلزی، پیچ‌ها یا میله‌ها برای نگه‌داشتن آن‌ها در حین بهبودی، عمل انجام می‌شود.
ادغام جزئی ستون فقرات (partial spinal fusion) یا به صورت مخفف : PSF یک روش جراحی است که در آن دو یا چند استخوان از ستون فقرات به طور دائمی به هم متصل می‌شوند. این روش به طور معمول توسط جراحان ارتوپد یا جراحان اعصاب انجام می‌شود.
دلایل انجام فیوژن ستون فقرات
فیوژن ستون فقرات به دلایل مختلفی انجام می‌شود:
- اصلاح شکل ستون فقرات: می‌تواند به اصلاح ناهنجاری‌هایی مانند اسکولیوز کمک کند که در آن ستون فقرات به سمت جانبی خم می‌شود.
- پایداری ستون فقرات ضعیف یا ناپایدار: شرایطی مانند آرتروز شدید می‌تواند به ناپایداری منجر شود که ناشی از حرکت بیش از حد بین استخوان‌های ستون فقرات است.
- پس از آسیب دیسک: پس از برداشتن دیسک آسیب‌دیده، فیوژن ستون فقرات می‌تواند به تثبیت ستون فقرات کمک کند.
خطرات فیوژن ستون فقرات
در حالی که فیوژن ستون فقرات به طور کلی ایمن است، اما خطراتی نیز دارد، از جمله:
- عفونت
- بهبودی ضعیف زخم
- خونریزی
- لخته‌های خونی
- آسیب به عروق خونی یا اعصاب در اطراف ستون فقرات
- درد در محل پیوند استخوان
- احتمال بازگشت علائم
آماده‌سازی برای جراحی
آمادگی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- کوتاه کردن موهای اطراف محل جراحی
- تمیز کردن ناحیه با صابون ویژه
- اطلاع‌رسانی به تیم پزشکی درباره داروهای فعلی، با ممکن است توصیه به قطع برخی داروها قبل از جراحی.
آنچه باید در طول جراحی انتظار داشت
تکنیک‌های جراحی:
روش جراحی بستگی به محل فیوژن و سلامت بیمار دارد. جراح ممکن است برش‌هایی را انجام دهد:
– از پشت: در ناحیه گردن یا کمر به طور مستقیم بر روی ستون فقرات.
– از جلو: از طریق ناحیه شکم یا گلو.
مراحل عمل:
- دسترسی به ستون فقرات: جراح برش‌های لازم را ایجاد می‌کند.
- آماده‌سازی پیوند استخوان: پیوندها ممکن است از بدن بیمار (معمولاً از ناحیه لگن)، بانک استخوان یا مواد مصنوعی گرفته شوند.
- فیوژن استخوان‌ها: پیوند بین استخوان‌ها قرار داده می‌شود و از تجهیزات برای تثبیت آن‌ها در حین بهبودی استفاده می‌شود.
بعد از جراحی
مراقبتهای بعد از جراحی PSF (فیوژن ستون فقرات) در مهره‌های کمر و گردن اهمیت زیادی دارند تا روند بهبود سریع و مؤثر باشد. در ادامه، نکات کلیدی برای آموزش به بیمار آورده شده است:
۱. مراقبتهای اولیه در روزهای اول
- مدیریت درد: داروهای مسکن طبق دستور پزشک مصرف شود.
- قرار دادن برش جراحی: محل برش باید تمیز و خشک نگه داشته شود؛ در صورت لزوم، پانسمان تغییر یابد.
- کنترل علائم: هرگونه التهاب، ورم، درد شدید یا خونریزی اعلام شود.
۲. حفظ سلامت و ایمنی
- استراحت کافی: استراحت در تخت، با تغییر وضعیت به آرامی.
- حفظ وضعیت صحیح بدن: طی راه‌رفتن، نشستن و بلند شدن چگونه است و از خم شدن ناگهانی یا کشش زیاد اجتناب شود.
- توصیه به حرکت آرام: فیزیوتراپی یا تمرینات سبک، در صورت تجویز پزشک، به تدریج شروع شود.
۳. نکات تغذیه‌ای و مراقبتی
- مصرف مایعات و غذاهای مغذی: برای کمک به بهبود زخم و جلوگیری از یبوست.
- پوشیدن لباس راحت و مناسب: جلوگیری از فشار بر ناحیه جراحی.
۴. مراقبت از محل جراحی
- نظافت و خشک بودن برش: جلوگیری از عفونت.
- مراجعه به پزشک برای بررسی و پانسمان: در صورت خروج ماده غیرمعمول، قرمزی یا عفونت.
۵. فعالیت‌ها و محدودیت‌ها
- استفاده از کمربند مخصوص در صورت نیاز: در برخی موارد توصیه می‌شود.
- اجتناب از بلند کردن اشیاء سنگین: حداقل به مدت چند هفته.
- پیگیری و پیروی از برنامه فیزیوتراپی: در صورت تجویز برای افزایش قدرت و انعطاف‌پذیری.
۶. مراجعه‌های منظم
- انجام معاینات پس از جراحی: طبق برنامه‌ریزی پزشک.
- رصد علائم غیرمعمول: مانند مشکل تنفسی، بی‌حسی یا ضعف غیرمعمول.
مدت بستری در بیمارستان:
معمولاً ۲ تا ۳ روز طول می‌کشد و درد با دارو کنترل می‌شود.
مراقبت در خانه:
برای نشانه‌های عفونت مانند موارد زیر نظارت کنید:
- تغییر رنگ در اطراف زخم
- حساسیت یا ورم
- ترشح مایع
- لرز یا تب بالای ۱۰۰.۴ درجه فارنهایت (۳۸ درجه سانتی‌گراد)
بهبودی:
بهبودی و فیوژن ممکن است چندین ماه طول بکشد. ممکن است استفاده از بریس توصیه شود و فیزیوتراپی می‌تواند در یادگیری حرکت صحیح و وضعیت بدن کمک کند.
نتایج فیوژن ستون فقرات
فیوژن ستون فقرات برای موارد زیر مؤثر است:
- ترمیم استخوان‌های شکسته
- اصلاح شکل ستون فقرات
- افزایش پایداری ستون فقرات
این روش درمانی ممکن است از درمان‌های غیرجراحی بهتر نباشد.اگرچه می‌تواند علائم را تسکین دهد، اما از دردهای آینده، به ویژه ناشی از شرایطی مانند آرتروز جلوگیری نمی‌کند.فیوژن بخش‌هایی از ستون فقرات ممکن است به افزایش فشار بر نواحی مجاور منجر شود که ممکن است در آینده مشکلاتی ایجاد کند.
رفرنس:
https://www.mayoclinic.org/tests-procedures/spinal-fusion/about/pac-20384523